Και την ένδοξη γενιά των 90's
Σήμερα είναι μια γκρίζα μέρα. Ξύπνησα πολύ νωρίς και κατά το συνήθειο που απέκτησα εδώ στο Μεξικό, το πρώτο πράγμα που κοίταξα ήταν το κινητό μου, για να δω τα μηνύματα που μου έχουν έρθει από Ευρώπη, καθώς με τη διαφορά της ώρας έρχονται αρκετά την ώρα που κοιμάμαι για βράδυ. Το πρώτο μήνυμα που διάβασα ήταν μιας πολύ αγαπημένης μου παλιάς συμμαθήτριας και φίλης που μου έγραφε ότι έφυγε από τη ζωή ένας σπουδαίος καθηγητής μας από το Λύκειο.
Σήμερα λοιπόν είναι μια γκρίζα μέρα. Ο Χρήστος Πασχαλόπουλος ήταν ένας καθηγητής που έφυγε από μια ζωή -πιστεύω- γεμάτη αγάπη. Και κρίνω εξ ιδίων τα αλλότρια, γιατί ξέρω ότι αγαπήθηκε πολύ από τη σειρά μου και όπως αγαπήθηκε από εμάς, είμαι σίγουρη ότι θα αγαπήθηκε το ίδιο δυνατά και από άλλες σειρές.
Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές περνούν ένα σωρό σκέψεις από το μυαλό μου, ένα σωρό αναμνήσεις, όλα συγκεχυμένα και με μπόλικο συναίσθημα, καθώς αυτός ο άνθρωπος μας δίδαξε τα δύσκολα και ανέμελα χρόνια του Λυκείου, μας συνόδευσε σε εκδρομές, μας συμβούλευσε, μας παρότρυνε, μας ενέπνευσε, μας παρηγόρησε, μας παρακίνησε, μας κατσάδιασε, μας έκανε να γελάμε πολύ. Και πού; Σε μια ακριτική περιοχή στη Βόρεια Ελλάδα, σε μια μικρή κωμόπολη της κεντρικής Μακεδονίας, με μαθητές και μαθήτριες από το βουνό Πάικο, ακατέργαστους, αψείς, γεμάτους όνειρα και ανασφάλειες. Αυτός έμενε Θεσσαλονίκη και κάθε μέρα πηγαινοερχόταν με άλλους καθηγητές στη Γουμένισσα.
Τι να πρωτοθυμηθώ; Είναι τόσες πολλές οι ξεκαρδιστικές και σπαραξικάρδιες ιστορίες από την αίθουσα, την καθημερινότητα, τις σχολικές εκδρομές, την επταήμερη στη Ρόδο.
Πέρασαν πολλοί καθηγητές από την τάξη μας. Είναι από τους ελάχιστους που θυμόμαστε με τόση αγάπη. Και σκέφτομαι: τι κάνει τελικά έναν καθηγητή τόσο αξιαγάπητο και αξιομνημόνευτο μέσα σε αυτόν τον όλεθρο που ονομάζεται ελληνική εκπαίδευση;
Διαβάζω τα τελευταία μηνύματα που ανταλλάξαμε στο messenger και αυτό που διαπιστώνω είναι ότι λίγο μιλούσε ο ίδιος για τον εαυτό του, με ρωτούσε πάντα τι κάνω, ήθελε να μάθει νέα μου, προσανατόλιζε πάντα τη συζήτηση έξω από τον εαυτό του για να μου δώσει χρόνο και χώρο να μιλήσω εγώ για μένα. Ποιος το κάνει αυτό τη σήμερον ημέρα; Αλήθεια. Ποιος ακούει; Ποιος δίνει χώρο και χρόνο στον άλλον να μιλήσει; Ξέρετε πολλούς καθηγητές να έχουν καρδιές και μυαλά ανοιχτά στη δύσκολη ηλικιακή ομάδα των εφήβων; Να τους αφουγκράζονται; Να τους ακούν; Να τους νιώθουν; Να τους καθοδηγούν; Οι περισσότεροι καθηγητές που θυμάμαι ήταν είτε αδιάφοροι είτε εγωπαθείς είτε εχθρικοί.
Στην τρίτη Λυκείου, τη σχολική χρονιά 1997-1998, τότε που το μεγάλο ελληνικό χιτ ήταν «Στην Ντισκοτέτ» από τα Ημισκούμπρια, ακούγαμε ακόμα το "California Love" από τον Tupac και το "Gangsta's Paradise" από τον Coolio, Ξύλινα Σπαθιά, Τρύπες, Υπόγεια Ρεύματα, Μωρά στη Φωτιά, Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Πυξ Λαξ, τότε λοιπόν έπρεπε να χωριστούμε σε τέσσερις δέσμες για να δώσουμε τις απαράδεκτες πανελλήνιες εξετάσεις. Και στην τρίτη δέσμη, εκεί που δίδασκαν αρχαία ελληνικά, λατινικά, ιστορία κι έκθεση, καταλήξαμε... έξι κορίτσια. Τόσες ήμασταν. Έξι. Και όλα θηλυκά. Ο Πασχαλόπουλος ήταν φιλόλογος και όπως καταλαβαίνετε έμπαινε πολύ συχνά μέσα στην τάξη μας για μάθημα.
Το πείραγμα πήγαινε σύννεφο, ήμασταν κάθε άλλο παρά «πολιτικά ορθοί», γελούσαμε ασταμάτητα με τους εαυτούς μας και την παρέα μας, αντιδρούσαμε χωρίς να ξέρουμε το γιατί, συναίσθημα να φαν και οι κότες, δεν ξέραμε σχεδόν τίποτα και νομίζαμε ότι τα ξέρουμε όλα, ήμασταν μια κινούμενη ορμονική βόμβα, φοβόμασταν να απογαλακτιστούμε, να αντιμετωπίσουμε μόνοι τη ζωή που ανοιγόταν μπροστά μας και αυτό μάλλον μας έβγαινε σε αντιδραστικότητα. Δεν ξέρω γιατί. Μάλλον έτσι είναι οι έφηβοι. Και φυσικά, το απόλυτο στόχαστρο εκτός από την παρέα μας ήταν και ο αγαπημένος μας Πασχαλόπουλος. Φτιάξαμε οργάνωση στο όνομά του (!) με σκοπό να σκαλίζουμε σατιρικούς στίχους για τα χαμπέρια μας και να οργανώνουμε πάρτι πίσω από την πλάτη των καθηγητών, να κάνουμε φάρσες και να κλέβουμε το κασετόφωνο του σχολείου για να μερακλώνουμε στα διαλείμματα, στις κενές ώρες και στις κοπάνες. Ο έρμος ο Πασχαλόπουλος δεν ήξερε τίποτα ούτε για την οργάνωση, αλλά ούτε και για τη δράση μας. Το έμαθε προς το τέλος της σχολικής χρονιάς.
Τρομοκρατική, Αντιπασχαλοπουλική, Τριτοδεσμική Οργάνωση Θηλέων. Έτσι λεγόμασταν. ΤΑΤΟΘ. Την ιδρύσαμε μια μέρα από το τηλέφωνο η Χρυσή κι εγώ χασκογελώντας με τα νέα της ημέρας. Λίγα πράγματα τελικά έκανε η οργάνωσή μας: χρήσαμε -χωρίς να το ξέρει φυσικά- αρχηγό μας τον Πασχαλόπουλο για να έχουμε κάποιον να του πηγαίνουμε κόντρα, υπαρχηγός ήταν η Χρυσή και εγώ εκτελούσα χρέη γραμματέως, μέλη ήταν η Σία, η Δέσποινα, η Εύη και η Μαρία, βγάλαμε μπλουζάκια, έγραψε η Χρυσή δύο σατιρικά τραγούδια, ένα για τον Πασχαλόπουλο και ένα για μένα, εγώ τα κατέγραψα, κλέψαμε μία φορά το κασετόφωνο του σχολείου σε ένα διάλειμμα για να ακούσουμε μουσική, αλλά μας έπιασε ο διευθυντής στα πράσα, γιατί το είχαμε στη διαπασών κι αυτό ήταν.
Ήμασταν μια ιδιαίτερη τάξη. Όλη η σειρά από όλες τις δέσμες. Ήμασταν όλοι ένας κι ένας. Ιδιαίτεροι. Το καταλαβαίνω τώρα που κοιτάω πίσω καθώς ακούω τη Χρυσή με την ελεφάντινη μνήμη να αφηγείται ιστορίες από τα εφηβικά μας χρόνια και βλέπω την εξέλιξή μας - τουλάχιστον αυτών που γνωρίζω τον δρόμο που ακολούθησαν.
Και ο Πασχαλόπουλος κοντά μας. Πάντα. Τραβούσε τα χαλινάρια, μας άκουγε, θύμωνε, γελούσε, είχε ένα καυστικό χιούμορ και μια απίστευτη ενσυναίσθηση. Σπουδαίος καθηγητής. Όχι μόνο επειδή μας έμαθε πέντε γράμματα, αλλά και επειδή ήταν εκεί για μας. Διακριτικά και ψύχραιμα.
Σε ένα πρόσφατο μήνυμα που έστειλε μου ζήτησε να γράφω περισσότερο. «Με περισσότερα γραπτά» ήταν η ευχή του. Ναι, θα σας ακούσω, κύριε Πασχαλόπουλε. Θα γράφω περισσότερο. Κάτι ξέρατε εσείς. Όταν σας είπα ότι ετοιμάζω ταινία για τα σχολικά μας χρόνια, μου είπατε με το γνωστό σαρδόνιο ύφος: «...δεν σκοπεύεις να νοικοκυρευτείς, πάλι τους δρόμους θα πάρεις! Τι σουρτούκι μας βγήκες...» Πόσες φορές μου ζητήσατε στα χρόνια που ακολούθησαν μετά το σχολείο να σας αποκαλώ Χρήστο, όλοι σας φώναζαν πια Χρήστο, είχατε μια προσήνεια και μια αμεσότητα, που ενέπνεε τον ενικό. Εγώ δεν τα κατάφερα ποτέ. Δεν μου έβγαινε ο ενικός με τίποτα. Ήταν ο δικός μου -ίσως ανόητος- τρόπος να σας εκφράζω τον σεβασμό και την εκτίμησή μου. Να είστε καλά όπου κι αν είστε. Θα είστε πάντα ένας κύριος. Hi ΤΑΤΟΘ!
Οι στίχοι της Χρυσής Αμανατιάδου από τα ένδοξα 90's για το ρεμπέτικο τραγούδι του Χρήστου Πασχαλόπουλου σε πρώτη πανελλήνια μετάδοση:
Με Ellesse παπουτσάκια
Και κοτλέ παντελονάκια
Μόνος άντρας ο καημένος
Με έξι μούσες στριμωγμένος.
Με ένα Punto τριγυρνάει
Σαν Τρυγαίος σε σκαθάρι
Συνεχώς παραπατάει
Και Άσσο φίλτρο όλο φουμάρει.
Με μαλλιά πευκοβελόνες
Πολεμάει τις Αμαζόνες
Στέκεται, παραμιλάει
Και καχύποπτα κοιτάει.
Σαν Πεισίστρατος στην τάξη
Με Ερινύες τα 'χει βάλει
Για τον Περικλή περνιέται
Στον καθρέφτη δεν κοιτιέται.
Κι αν αγριέψει, τα έχει μπλέξει, στο μέλλον να προσέξει
Να μην κοιμάται και να φοβάται, τον ΤΑΤΟΘ να θυμάται!